Συμβαίνει συχνά να παρατηρούμε μια αλλοίωση ή ακόμα και αλλαγή στο χρώμα τιρκουάζ στα κοσμήματά μας. Σε τι οφείλεται αυτό το φαινόμενο και πώς μπορούμε να το προλάβουμε;
Που εντοπίζεται το χρώμα τιρκουάζ στη γεμολογία
Το ορυκτό Τιρκουάζ είναι ένα από τα πιο διάσημα μη-διαφανή ορυκτά που χρησιμοποιούνται στην κατασκευή κοσμημάτων. Η δομή του είναι -στην συντριπτική του πλειοψηφία- πολυκρυσταλλική, που σημαίνει ότι δεν μεγαλώνει σαν ένας κρύσταλλος αλλά σαν συσσωμάτωση πολλών μικροσκοπικών κρυστάλλων της ίδιας χημικής σύστασης. (Μονοκρύσταλλοι Τιρκουάζ υπάρχουν στην γη αλλά δεν χρησιμοποιούνται στα κοσμήματα.)
Ένα από τα κοινά χαρακτηριστικά όλων των πολυκρυσταλλικών υλικών είναι οι μικρές διαφορές στην περιεκτικότητα χημικών στοιχείων, που οδηγεί στην διαφορετικότητα του χρώματος που βλέπουμε στο υλικό. Όντως, στην αγορά συναντιούνται ορυκτά Τιρκουάζ με διάφορους χρωματισμούς που ποικίλλουν μεταξύ του έντονου μπλε έως και το έντονο πράσινο, από πολύ ανοιχτό έως σκούρο τόνο.
Η φυσική εξέλιξη του ορυκτού τιρκουάζ
Συχνά, το ορυκτό Τιρκουάζ ξεκινά από ένα μπλε ή έντονο γαλαζοπράσινο χρώμα και μετά από συνεχή χρήση ή απλά μετά από χρόνια έκθεσης στους περιβαλλοντικούς παράγοντες (ήλιος, υγρασία, κλπ.) το αρχικό του χρώμα αλλοιώνεται και συνήθως μετατρέπεται σταδιακά σε πράσινο. Αυτή η σταδιακή αλλαγή του χρώματος του Τιρκουάζ είναι κάτι φυσικό και σε καμία περίπτωση δεν σημαίνει ότι το Τιρκουάζ ‘χάλασε’ ή ότι του συνέβη κάτι τραγικό ή ότι χάνει την αξία του. Είναι ένα είδος οξείδωσης που οφείλεται στην χημική αντίδραση κάποιων από τα συστατικά του Τιρκουάζ με παράγοντες από το περιβάλλον και είναι ένα μη αναστρέψιμο φαινόμενο.
Τι μπορούμε να κάνουμε για να το προλάβουμε;
Όπως αναφέρεται παραπάνω, αυτή η μετατροπή του χρώματος του ορυκτού Τιρκουάζ είναι φυσικό φαινόμενο, που σημαίνει ότι συμβαίνει σε κάποιο βαθμό σε όλα τα ορυκτά Τιρκουάζ. Το πόσο γρήγορα θα συμβεί εξαρτάται από την δομή και την χημεία του κάθε δείγματος αλλά και από την χρήση που του κάνουμε.
Αν λοιπόν θέλουμε να καθυστερήσουμε μία τέτοια αλλαγή, αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να φροντίζουμε τα Τιρκουάζ μας. Πρέπει να αποφεύγουμε την επαφή χημικών και όξινων προϊόντων με τα Τιρκουάζ μας καθώς κάτι τέτοιο θα επισπεύσει την αλλοίωση του χρώματος. Θα πρέπει να φοράμε τα Τιρκουάζ μας αφού έχουμε εφαρμόσει το άρωμα, την λοσιόν ή την κρέμα μας και αφού αυτά έχουν απορροφηθεί και στεγνώσει. Εάν το Τιρκουάζ έρχεται σε επαφή με γυμνό δέρμα, συνιστάται το σκούπισμα του ορυκτού με ένα μαλακό πανάκι αφού το βγάλουμε, γιατί ο ανθρώπινος ιδρώτας είναι όξινος και μπορεί να αλλοιώσει το χρώμα όλων των υλικών που είναι πορώδη εάν απορροφηθεί από αυτά.
Η ομορφιά των ορυκτών βρίσκεται στην διαφορετικότητα και την απίστευτη ποικιλία χρωματισμών που μας προσφέρουν. Εμείς απλά πρέπει να τα φροντίζουμε όπως αρμόζει σε κάθε πολύτιμο αντικείμενο μας! Βρείτε το δικό σας τιρκουάζ σε χρυσά κοσμήματα από τη μοναδική συλλογή της Mil-Or.
Εύα Κουντουράκη GG, AJP, JBM | Εκπαιδεύτρια Γεμολογίας GIA, Σύμβουλος Κοσμημάτων
