Το Χρώμα ως Κριτήριο Φύλου των Παιδιών

Το ροζ χρώμα για τα κορίτσια και του γαλάζιου για τα αγόρια είναι κάτι πολύ συνηθισμένο και θεωρείται ασφαλής επιλογή στην σημερινή κοινωνία, τόσο που αυτά τα χρώματα χρησιμοποιούνται για όλα τα παιδικά αντικείμενα, συχνά χωρίς να σκεφτούμε τις υπόλοιπες διαθέσιμες χρωματικές επιλογές.

Το χρώμα και η σημασία στις αρχές του 20ου αι.

Κι όμως, αν κοιτάξουμε παλιές φωτογραφίες από τα τέλη του 1800 και τις αρχές του 1900, θα δούμε πως όλα τα παιδιά ανεξαρτήτως φύλου, μέχρι τα έξι τους χρόνια φορούσαν λευκά αφού αυτά ήταν πιο πρακτικά για τις πάνες εκείνης της εποχής, αλλά και γιατί τα λευκά ρούχα μπορούσαν να πλυθούν σε βραστό νερό και να λευκανθούν με διάφορα παρασκευάσματα, αντίθετα με τα σημερινά χρωματιστά ρουχαλάκια. Η χρήση των παστέλ χρωμάτων για τα παιδιά ξεκίνησε στα μέσα του 19^ου αιώνα αλλά τα πράγματα ήταν πολύ διαφορετικά από σήμερα. 

Σε ένα άρθρο του 1918 του Ladies’ Journal διαβάζουμε τα εξής: «Ο γενικός κανόνας λέει πως το ροζ είναι κατάλληλο για τα αγόρια και το γαλάζιο για τα κορίτσια. Ο λόγος είναι ότι το ροζ είναι ένα πιο δυναμικό χρώμα που ταιριάζει στα αγόρια, ενώ το γαλάζιο είναι πιο ελαφρύ, λεπτό και ευαίσθητο χρώμα που ταιριάζει καλύτερα σε κορίτσια.»

Άλλες πηγές της εποχής αναφέρουν πως το γαλάζιο ταίριαζε στα ξανθά κορίτσια και το ροζ στα καστανά, ή ακόμα ότι το μπλε ταίριαζε στα παιδιά με γαλάζια μάτια και το ροζ στα παιδιά με καστανά μάτια, χωρίς να γίνεται διαχωρισμός των φύλων. 

Η καθιέρωση του χρώματος ως κριτήριο φύλου

Το 1940 κατασκευαστές ρούχων καθιέρωσαν το ροζ για τα κορίτσια και το γαλάζιο για τα αγόρια. Τις δεκαετίες του 1960 και του 1970 τα unisex ρούχα κατέκλισαν την αγορά. Στα μέσα της δεκαετίας του 1980 το ροζ και το γαλάζιο επανήλθαν και οι κατασκευαστές ρούχων και επίπλων πρότειναν τον διαχωρισμό των αγορίστικων και των κοριτσίστικων χρωμάτων, κάτι που τελικά έγινε ευρέως αποδεκτό.  Στα μέσα του 1990 το χρώμα των ρούχων και των αξεσουάρ μετατράπηκε σε κριτήριο του φύλου των παιδιών αλλά και των ενηλίκων και επικράτησε η ιδέα πως τα αγόρια πρέπει να ντύνονται όπως ο πατέρας τους και τα κορίτσια όπως η μητέρα τους. 

Μια διαφορετική θεωρία αναφέρει πως το γαλάζιο χρώμα προστάτευε τα νεογέννητα αγόρια από τα κακά πνεύματα. Θεωρούταν πως το γαλάζιο ήταν το χρώμα των καλών πνευμάτων που κατοικούσαν στον ουρανό. Οι πρώτοι χριστιανοί μετέφεραν αυτή την δοξασία στην Ευρώπη και δίδαξαν πως το μπλε είναι το χρώμα της Παρθένου Μαρίας.  Λέγεται επίσης ότι το ροζ χρώμα για τα κορίτσια έχει προέλευση από την Ανατολή, καθώς συμβολίζει την αθωότητα, την ηρεμία και την ευαισθησία των γυναικών.

Οι παραπάνω θεωρίες του χρώματος για κάθε φύλο εφάπτονται έως και σήμερα. Πολύ συχνά θα δούμε χρυσά κοσμήματα με ροζ ή γαλάζιες λεπτομέρειες σε παιδιά , λ.χ. ένας σταυρός.